sobota, 13 kwietnia 2019

Dziedziczenie testamentowe cz. II 
W jaki sposób stać się spadkobiercą? 
Otóż spadkodawca może powołać do całości lub części spadku jedną, bądź kilka osób ( zgodnie z art. 959 kodeksu cywilnego).Spadkobiercę należy określić w taki sposób, żeby możliwe było jego zindywidualizowanie. Nie jest konieczne podawanie imienia i nazwiska. Wystarczy napisać np. „moja jedyna córka”. Oczywiście najlepiej jest jednak doprecyzować tę kwestię, aby uniknąć w przyszłości problemów z interpretacją ostatniej woli Spadkodawcy. Brak dostatecznego określenia bowiem w testamencie osoby spadkobiercy lub określenie go na tyle niepełne czy niedokładne, że nie pozwoli ostatecznie go ustalić, spowoduje bezskuteczność testamentu. W polskim prawie nie można upoważnić osoby trzeciej do wskazania, kto ma zostać spadkobiercą.
Jak określić zakres spadkobrania?
Spadkobierców powołuje się do całego spadku albo części ułamkowej spadku. „Zapisanie” wskazanej osobie określonych składników majątkowych w zdecydowanej większości nie będzie uznawane za powołanie jej do dziedziczenia testamentowego, ale za ustanowienie na jej rzecz tak zwanego zapisu (co oznacza, że z chwilą otwarcia spadku nie nabędzie ona automatycznie tych przedmiotów majątkowych,a jedynie nabędzie roszczenie w stosunku do spadkobierców o przeniesienie własności konkretnych rzeczy ruchomych bądź nieruchomości).Wyjątek stanowi tzw. zapis windykacyjny. 
Czym jest zapis windykacyjny?
W testamencie spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku – jest to tzw. zapis windykacyjny. Do nabycia dochodzi zatem automatycznie z chwilą śmierci spadkodawcy. Istotne ograniczenie dla spadkodawcy polega na tym, że zapis windykacyjny może być umieszczony tylko w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego (art.  9811 Kodeksu cywilnego).
Treść testamentu notarialnego zawierającego zapis windykacyjny może ograniczać się wyłącznie do zamieszczenia takiego zapisu. Może tym samym dojść do sytuacji, że dziedziczenie spadku następuje według reguł ustawowych, a jedynie nabycie jednego ze składników majątku spadkodawcy następuje na podstawie testamentu notarialnego.
Powołanie spadkobiercy pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu
Zgodnie z art. 962 kodeksu cywilnego nie można powołać spadkobiercy pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu. Konsekwencje uczynienia takiego zastrzeżenia przy powołaniu do dziedziczenia są dwojakie. Po pierwsze może być ono traktowane jakby nie istniało. Natomiast nieważne jest powołanie spadkobiercy, jeśli z treści testamentu lub z okoliczności wynika, że bez zastrzeżenia warunku lub terminu nie zostałby powołany. Tych reguł nie stosuje się, jeśli ziszczenie się warunku lub nadejście terminu nastąpiło przed otwarciem spadku.
Wielkość udziałów spadkobierców testamentowych
Spadkodawca może powołać do spadku na podstawie testamentu jednego albo więcej spadkobierców. W przypadku powołania kilku spadkobierców powinien określić wielkość ich udziałów. Jeżeli spadkodawca nie określi udziału w spadku poszczególnych spadkobierców testamentowych, to odziedziczą oni spadek w równych częściach.
Spadkodawca ma również możliwość przeznaczenia kilku osobom przedmiotów majątkowych wyczerpujących cały spadek. W takim przypadku (zgodnie z art. 961 zd. 2 Kodeksu cywilnego), w razie wątpliwości, te osoby poczytuje się za spadkobierców powołanych do całego spadku w częściach ułamkowych odpowiadających stosunkowi wartości przedmiotów im przeznaczonych do wartości całego spadku. Osoby, które są powołane w taki sposób nabywają w częściach ułamkowych cały spadek, a więc również udziału w poszczególnych przeznaczonych im prawach majątkowych. Zatem są one spadkobiercami, a nie zapisobiercami.
Co ważne, aby określić wielkość udziałów poszczególnych spadkobierców należy kierować się obiektywną wartością poszczególnych przedmiotów, a nie wartością, którą przedstawiają one dla spadkobierców.
Przeznaczenie spadkobiercom przedmiotów wyczerpujących cały spadek
Jeżeli spadkodawca przeznaczył danej osobie w testamencie poszczególne przedmioty majątkowe, które wyczerpują prawie cały spadek, osobę tę poczytuje się w razie wątpliwości nie za zapisobiercę, lecz za spadkobiercę powołanego do całego spadku.
Ta reguła ma zastosowanie, gdy wartość przedmiotów wskazanych w testamencie jest znacznie większa niż wartość pozostałych przedmiotów i jeśli powstaną wątpliwości, czy osoba wymieniona w testamencie jest spadkobiercą, czy zapisobiercą.


2 komentarze:

  1. Ten komentarz został usunięty przez autora.

    OdpowiedzUsuń
  2. Pomoc adwokata w takich sprawach jest nieoceniona. Niestety zwykły, szary człowiek nie poradzi sobie sam w sądzie. Mnie niedługo czeka rozwód i chcę zgłosić się do radcaprawny-trojmiasto.pl - Kancelaria Rozwodowa. Wiem, że mi pomogą.

    OdpowiedzUsuń